Gezondheidspact Utrecht
Het Gezondheidspact Utrecht is een dynamisch netwerk van partijen en inwoners die samen werken aan de gezondheid van de Utrechter. Het is de Utrechtse versie van het lokale preventieakkoord.
Daarnaast geeft het handen en voeten aan het uitgangspunt 'iedereen levert een bijdrage' uit de nota Volksgezondheid 2019-2023. Het gezondheidspact doet dit op haar eigen manier, passend bij Utrecht.
Lees de nota Volksgezondheid 2019-2023 (pdf, 3 MB)
Lees meer over lokale preventieakkoorden
Alle Utrechtse organisaties en personen die een bijdrage willen doen aan de gezondheid in de stad zijn welkom in het netwerk. Om elkaar te inspireren, samen te werken en van elkaar te leren op gebied van gezondheid. Er is veel energie, professionaliteit, initiatief en kennis in de stad beschikbaar. Door dit te verbinden ontstaat er 1 groot team dat werkt aan een prettig en gezond leven voor iedere Utrechter.
Werkwijze
Het pact stimuleert en ondersteunt activiteiten en samenwerking op het gebied van gezondheid. Dit levert mooie initiatieven op waarmee we samen veel mensen én een diverse groep bereiken in de stad. Mensen zijn zo zelf aan zet en hebben eigen regie over hun activiteiten.
Ook laat het Gezondheidspact zien hoe je als overheid op een andere manier kan samenwerken met de stad, in een netwerk als een gelijkwaardige samenwerkingspartner. Onze ambassadeurs zetten samen extra in op het vergroten van de gezondheid van de Utrechters. De huidige ambassadeurs zijn:
- Geluks BV
- Kracht van Zuilen
- Big Brothers Big Sisters
- Utrecht in Dialoog
- Seven Senses
- Utrecht Natuurlijk
- Ambassadeurs Gezond Leven
- Gezond Gewicht Utrechtse Jeugd
- Wijkcoöperatie Kanaleneiland
- Buurtnetwerk Kanaleneiland en Transwijk
- Het Wilde Westen
- Netwerk Kunst & Gezondheid
- Gemeente Utrecht
- ROC Midden Nederland
- Steunpunt GGZ Utrecht
- Socialrun
- WachtVerzachter
- Wishing Well West
- Dwarsverband
- Kampong
- Power by Peers
- Vluchtelingenwerk Midden Nederland
- VindiQuBV
- AllOne
- Abantu Verbinding
- Wijkcoöperatie Oost voor Elkaar
- In de kern gezond
- Flowley
- Taal Doet Meer
- Nieuw Rotsoord
- Dialoog Werkt
- Wijkcoöperatie Griftstroom
- BlauwLicht
Activiteiten in 2023
In 2023 gaan we weer volop inzetten op netwerkbijeenkomsten voor en door onze leden en ambassadeurs. De activiteiten komen op deze pagina te staan. Hebt u vragen of wilt u aansluiten? Neem dan contact met ons op via gezondheidspact@utrecht.nl.
Initiatieven en samenwerkingen
De werkwijze van het Gezondheidspact wordt toegepast in de ZonMW pilot Wij(k)Bouwen. Hierin wordt samen met inwoners en organisaties gewerkt aan buurtgevoel, sociale cohesie en het voorkomen van eenzaamheid in nieuwbouwbuurten. In 2022 zijn samen met inwoners allerlei activiteiten georganiseerd: van een groot buurtfeest tot beweegaanbod en plannen voor meer groen.
Na het Gezonde Ideeën Festival, Lekker in je vel XL ontstonden verschillende samenwerkingen en nieuwe projecten. Zoals de samenwerking tussen De WachtVerzachter en Indekerngezond. Indekerngezond biedt een plek waar vrijwilligers van de Wachtverzachter gesprekken kunnen voeren met jongeren die op de GGZ-wachtlijst staan.
Vrijwilligers, Utrecht in Dialoog, het Stadshospice en DOCK organiseren samen een reeks van 5 dialogen over levenseinde. Doodgaan wordt gezien als een individuele ervaring terwijl het een sociaal gebeuren is. Het verdient een meer open gesprek, in dialoog.
Mede door het Gezondheidspact kreeg het initiatief Groentjessoep een erkenning voor hun interventie over voedseleducatie van het landelijk programma Gezonde School. Kinderen op Utrechtse scholen krijgen naast hun eigen schoollunch een keer per week een beker verse groentesoep. Zo leren ze verschillende groenten kennen. In een lesprogramma die erbij hoort leren ze over groente.
Het Gezondheidspact is gevraagd om als 'kritische vriend' deel te nemen in het netwerk Community Creating Cultures of Care. Dit netwerk ontwikkelt nieuwe handelingen, praktijken en scenario’s voor zorg- en welzijn. Dit doen zij vanuit een kunstenaarsperspectief en een ontwerpende aanpak.
Mede door het Gezondheidspact voerden dit jaar opnieuw meerdere verpleegkunde studenten van de Hogeschool Utrecht hun afstudeertraject bij Het Wilde Westen.
De GeluksBV zet met verschillende partners uit het pact GeluksCafés in Utrecht neer. Dit zijn ontmoetingsplekken in Utrecht waar jongeren met elkaar in gesprek gaan en handvatten krijgen om een betere weerstand te ontwikkelen en te werken aan hun eigen geluk.
Klarita Fit werkt samen met een Leefstijl Coach om de gezonde leefstijlinterventies (GLI’s) in het bereik van vrouwen in Kanaleneiland te brengen. Het gaat om GLI’s die de basisverzekering vergoedt. Dit doen ze door een brugfunctie te vervullen in het aanvragen, uitvoeren en begeleiden van de GLI’s.
Big Brothers Big Sisters ontwikkelt samen met De Natuurcoach een programma voor kinderen om naar buiten te gaan. Het gaat om kinderen met een klein sociaal netwerk. Zo kunnen ze met hun maatjes samen in de natuur wandelen, dicht bij huis. Op die manier zijn de kinderen actief bezig, leren zij over de natuur en hebben ze hun vaste contactmoment met hun maatje.
Samen met ‘Nieuw Tamarinde’ en ‘Warande’ twee locaties van Careyn (Verpleeg- en Verzorgingshuizen en Thuiszorg), organiseerde het netwerk Kunst en Gezondheid 030 en Het Gezondheidspact een bijeenkomst voor en door het hele verzorgingshuis. De bewoners én de bezoekers ontmoetten elkaar en deden samen mee aan culturele en kunstzinnige activiteiten. Inmiddels zijn ook andere organisaties geïnteresseerd geraakt en vinden er gesprekken plaats voor meer activiteiten als deze in 2023.
Utrecht in Dialoog organiseert wandeldialogen voor inwoners. Het doel is om een gezonde activiteit te koppelen aan een laagdrempelig manier om elkaar als buurtbewoners te ontmoeten. ROC Midden Nederland sloot hierbij aan met studenten uit de zorg om de ervaring van studenten én het bereik van inwoners te vergroten.
Utrecht Natuurlijk draagt bij aan de doelen van de Beweegvriendelijke wijk (fysiek, sociaal en geestelijk fitte bewoners) door meer locaties in de stad beschikbaar te stellen.
Stichting Kracht van Zuilen moedigt contact, ontmoeting, op de hoogte zijn, meedoen en erbij horen bij bewoners aan. Dit gebeurt via een wijkinformatiepunt, folders, een wijkblad, wijkplatform, buurtcomités, buurtspreekuur en de wijkwebsite Zo is Zuilen. De stichting organiseert ook burenhulp vanuit ‘Burennetwerk Zuilen’ en activiteiten zoals sociaal tuinieren en een sociale eettafel. Er werken in totaal meer dan 50 vrijwilligers mee.
Solve Consulting (studentenconsultancy) pakt vraagstukken van Gezondheidspact ambassadeurs over maatschappelijke impact op, door ze te koppelen aan studenten van de Universiteit Utrecht.
Door het Instituut Voor Vitaal Ondernemerschap te koppelen aan het netwerk van het Sportakkoord, zijn ook sportorganisaties het Vitaliteitsprogramma voor Utrechtse werknemers gaan gebruiken.
Utrecht Natuurlijk en sportorganisatie Kampong verkennen hoe zij een gezamenlijke activiteit voor moestuinen en gezonde voeding gaan oppakken.
Activiteiten in 2021 en 2022
- We werken met onze netwerkpartners aan gezondheidsonderwerpen die leven in de stad. In 2021 en 2022 besteedden wij extra aandacht aan de onderwerpen leefstijl en mentale gezondheid.
- Binnen de Gemeente Utrecht is het Gezondheidspact voorloper in het samenwerken met de stad. We nemen collega’s op verschillende manieren mee in deze manier van werken. Zo wisselden we kennis uit over de werkwijze met de collega’s van het Project Management Bureau en werkten we samen met collega’s van ‘Mentale Gezondheid’ en ‘Kunst en Gezondheid’.
- Het werk van het Gezondheidspact levert soms ook heel onverwachte effecten. Zoals het Utrechtse bedrijf dat contact met het Gezondheidspact opnam uit de wens om lokale initiatieven te ondersteunen met een gift. Dit heeft geresulteerd in € 15.000 extra sponsoring richting Utrechtse initiatieven.
Het ambassadeursteam groeit elk jaar. In 2021 kwamen er 8 nieuwe ambassadeurs bij. In 2022 waren dat er 15. Samen met hen breiden we het netwerk verder uit.
Het Gezondheidspact wordt vaak gevraagd om bij te dragen aan een bijeenkomst of congres. Zo waren we het afgelopen jaar onder meer te gast bij de Dag van de Buurt, E-Health in Norway 2022 Noorwegen, Erasmus Centrum voor Zorgbestuur, Landelijk Steunpunt Actieve Bewoners, verbindingsfestival ‘Samen Buurten’, de Health Transformation Community en het jaarcongres van Alles is Gezondheid. Kennis uit het Gezondheidspact is ingebracht in het advies ‘Ruimte maken voor ontmoeting’ van de Raad Volksgezondheid en Samenleving en het College van Rijksadviseurs.
We organiseerden (digitale) ontmoetingen rondom een thema. Zoals bijvoorbeeld Lekker in je vel met sport, Lekker in je vel met groen en Lekker in je vel met kunst. De tweede editie van het Gezonde Ideeën Festival vond plaats in juni 2022 met als titel: Lekker in je vel XL. Daar wisselden 200 Utrechters hun kennis, werk en initiatieven uit op het gebied van mentale gezondheid. Hier ontstaan vaak nieuwe verbindingen en samenwerkingen om de stad, wijk, buurt of straat gezonder te maken.