Samen sterker dankzij de buurtcirkel
Dit is 1 van de voorbeeldprojecten van de U16-regio die we extra volgen. In de pilots ontwikkelen we lokaal nieuwe werkwijzen die passen in de regionale koers.
Het is donderdagmiddag stil bij Bison Bowling in Maarssen, behalve op baan 3. Bij een drankje praten de spelers ontspannen over van alles en nog wat. Iemand gooit alle kegels om en de complimenten vliegen over de baan. “Dit vind ik nou echt gezellig,” zegt buurtcirkeldeelnemer Robin.
Lees hieronder het interview over de buurtcirkel of bekijk de factsheet (pdf, 44 kB) voor meer informatie.
Robin is een van de 8 personen die samen de buurtcirkel Maarssen vormen. Iedere week doen ze wat samen, de ene keer is het een etentje, de volgende keer kan het wandelen of bowlen zijn. “We overleggen daar steeds over, alles gebeurt héél democratisch,” zegt Robin lachend. “Het moet in ieder geval financieel te doen zijn, want we hebben geen dikke portemonnees.”
Meedraaien lastig
Robin kijkt altijd uit naar de wekelijkse uitstapjes en de contacten met de anderen. Hij raakte 20 jaar geleden in een psychose en is nog altijd psychosegevoelig. Dat maakt volop meedraaien in de maatschappij lastig. “De dag doorkomen is niet altijd makkelijk. Ik probeer op allerlei manieren betekenis te geven aan mijn leven, onder meer door als vrijwilliger in een tweedehandsboekhandel te werken.”
De buurtcirkel is een uitkomst voor Robin. Hij heeft wel een paar goede vrienden die belangrijk voor hem zijn, maar toch voelt hij zich soms eenzaam en heeft hij behoefte aan gelijkgestemden.
"Als ik een keer mijn dag niet heb, dan is het fijn om op deze groep te kunnen terugvallen. We begrijpen elkaar en kunnen onze verhalen delen. Iedereen voelt zich op zijn gemak, het samen zijn doet ons goed."
Gelijkwaardigheid voorop
Kwintes-medewerker Martine Koemans houdt als buurtcirkelcoach de sfeer nauwlettend in de gaten. “Gelijkwaardigheid staat voor mij voorop. Ik streef ernaar dat iedereen zich op de eerste plaats prettig voelt als méns, niet als cliënt van een zorgorganisatie. We zijn een klein jaar geleden begonnen en het groepje staat nu stevig. Het uitgangspunt is een buurtcirkel met 9 tot 12 deelnemers, maar iedereen moet het dan wel met de uitbreiding eens zijn.”
Bij de start zag het er allemaal nog minder rooskleurig uit, want de toeloop was niet direct groot ondanks dat Martine op veel plekken uitleg gaf over het concept. Er waren momenten dat ze zich afvroeg of het wel goed zou komen. “Er waren wat afbellers en ik twijfelde of mensen wel op de buurtcirkel zaten te wachten. Maar opeens trok de belangstelling aan, een nieuw concept heeft natuurlijk ook tijd nodig heeft om ontdekt te worden.”
Volgende stap
Nu het zo goed gaat, kan mogelijk een volgende stap worden gezet. “Het zou mooi zijn wanneer de deelnemers op een gegeven moment ook onderling dingen samen gaan doen en los van onze uitstapjes iets voor elkaar willen betekenen. Ik denk bijvoorbeeld aan samen boodschappen doen of elkaar helpen met huishoudelijke karweitjes."
"Iedereen heeft talenten waar de anderen van kunnen profiteren en door daar gebruik van te maken worden ze minder afhankelijk van professionele ondersteuning.”
Robin heeft daar wel oren naar. “Ik vind het niet makkelijk om dingen te vragen die ik zou willen, voor mij is dat nog een leerpunt. Iemand van ons heeft een mooie tuin en daar zou ik best een keertje in willen werken. Dat probeer ik aan te kaarten wanneer het mooi weer wordt.”
Voor Martine staat voorop dat alle mogelijke veranderingen de huidige harmonie niet verstoren. “Wat we nu samen tot stand hebben gebracht vind ik al waardevol, ik oefen liever geen druk uit om nieuwe doelen te bereiken. Maar als je het over het vergroten van het sociale netwerk gaat, weet ik wel dat deze groep de kwaliteiten heeft om er meer uit te halen.”
Aanpak aanpassen tijdens proef
De buurtcirkel is van oorsprong een Engelse uitvinding, waar de methode community supported networks sinds de jaren '90 van de vorige eeuw al een succes is. In de regio Utrecht heeft zorgorganisatie Kwintes het initiatief genomen om Buurtcirkels op te zetten. Kwintes is een organisatie die mensen met psychosociale en psychiatrische problemen begeleidt en ondersteunt. Pameijer is de organisatie die hen hierbij ondersteunt, omdat deze organisatie al in andere regio’s ervaring heeft opgedaan. “Centrumgemeente Utrecht vroeg ons wat we in de regio konden doen om de uitstroom te bevorderen van mensen die beschermd wonen. Dat hebben wij opgepakt door in een driejarige proef buurtcirkels te starten in Maarssen en Zeist.” zegt projectleider Lysanne Malschaert, projectleider Innovatie bij Kwintes.
Het initiatief kwam in Zeist aanvankelijk goed van de grond, maar na verloop van tijd bleek de groep te divers van samenstelling te zijn. Dat ging ten koste van de betrokkenheid. “Aan belangstelling hadden we geen gebrek, maar er was geen goede klik tussen onze eigen doelgroep, de psychosociaal kwetsbaren, en de mensen met een licht verstandelijke beperking. Zoiets kan gebeuren, het gaat tenslotte om een proef. En we hebben ervan geleerd: in nauw overleg met de gemeente Zeist hebben we besloten om wél door te gaan met de buurtcirkel, maar voorlopig alleen voor de psychosociaal kwetsbaren. We blijven uiteraard zorgvuldig kijken hoe het verder gaat.”