Enik Recovery College
Dit is 1 van de voorbeeldprojecten van de U16-regio die we extra volgen. In de pilots ontwikkelen we lokaal nieuwe werkwijzen die passen in de regionale koers.
Geen behandeling door hulpverleners, maar scholing door ervaringsdeskundigen. Dat is, in een notendop, de werkwijze van herstelacedamie Enik Recovery College om mensen met psychische problemen weer hun weg te laten vinden in de samenleving. Lees hieronder het interview of bekijk de factsheet over Enik (pdf, 52 kB) voor meer informatie.
Oktober 2019 | Ton Verspoor, medeoprichter van Enik, luistert aandachtig naar het verhaal (zie kader) van Matthieu. Diagnoses? Hij heeft er niet zoveel mee op. Diagnoses zijn vooral labels die je de psychisch ontwrichte mens daarachter makkelijk laten vergeten terwijl die mens juist gebaat is bij aandacht voor zijn héle persoon.
Diagnoses verwateren
“Wie bij ons komt, heeft vaak wel een diagnose, bijvoorbeeld van Altrecht of Lister. En voor behandelaars kunnen diagnoses nuttig zijn, maar hier verwateren ze. Bij Enik kijken we vooral naar de overeenkomsten tussen mensen. We hopen dat ze door het delen van ervaringen weer de regie over hun eigen leven terug kunnen nemen.”
De traditionele ggz heeft volgens Ton Verspoor te lang onvoldoende aandacht geschonken aan die zelfhelende kracht van mensen, aan hun geloof in eigen kunnen. “Sommige problemen verdwijnen nooit, maar door zelfhulp en peer-support kun je wel leren er beter mee om te gaan. Ik hoorde iemand zeggen dat hij hier in 1 week meer had geleerd dan in 30 jaar behandeling via de ggz.”
Samen zoeken naar betekenis
Enik is hot. Jaarlijks doen tussen de 1.600 en 1.700 Utrechters mee aan het programma. Van heinde en verre komen gemeenten en ander organisaties een kijkje nemen om zich door de ervaringsdeskundigen alles te laten vertellen over een werkwijze met ervaringsdeskundigen. Die past ook in het U16-streven om mensen zelfstandig te laten wonen en een actieve rol in de samenleving te geven. “De samenleving is zo kwaad nog niet, leren mensen hier. Uit hopeloosheid geven ze de maatschappij soms de schuld van hun problemen, maar samen zoeken naar de rol die je daarin kunt vervullen is nuttiger.
Een goed verhaal
Enik, gevestigd in Hoograven, heeft nu een tweede locatie in Overvecht en er zijn vergevorderde plannen voor uitbreiding in Woerden, Zeist en de regio Lekstroom. “We moeten investeren en dat is alleen mogelijk met steun van de gemeente Utrecht, die al veel met ons optrekt. Het verhaal bij onze filosofie moet goed zijn en blijven. Om die reden onderzoeken we ook voortdurend de kwaliteit van onze cursussen. We hebben niet voor alles een oplossing, maar willen in ieder geval proberen fouten te voorkomen door zo vakkundig mogelijk te zijn.”
Sinds enige tijd heeft de herstelacademie ook stagiaires van de Hogeschool Utrecht rondlopen. Dat brengt Ton Verspoor terug bij het verhaal van Matthieu. Hij hoopt dat Eniks bekendheid ook in de studentenwereld groeit. “Onder studenten speelt veel. Rondom de overgang van thuis wonen naar zelfstandig op kamers gaan is de kans op ontsporen groot. Door er tijdig bij te zijn, kun je misschien voorkomen dat ze zich mentaal helemaal ingraven.”
Meer informatie: www.enikrecoverycollege.nl
"Weer zelf leren ademhalen"
Matthieu (23) raakte 3 jaar geleden tijdens zijn studie wiskunde in een depressie. Een vroege schoolwisseling en het overlijden van zijn moeder toen hij 14 was droegen daar zeker aan bij. “Ik heb autisme, vond het moeilijk om hulp te vragen en mijn vader en zusjes wilde ik niet opzadelen met mijn sores. Maar het gevolg was dat ik vereenzaamde en daarom weer thuis ging wonen.”
Dankzij therapie en begeleiding via Lister kroop Matthieu geleidelijk uit het dal. Hij ging beschermd wonen, iedere dag kwam iemand even informeren of alles goed ging. Via Lister volgde de kennismaking met Enik. “Ik wilde weer grip krijgen op mijn leven en iets nuttigs doen, dus ik ben hier als vrijwilliger achter de bar gaan staan.”
Tegelijk volgt hij trainingen, ook karate, en voert hij gesprekken met andere deelnemers van de herstelacademie. “Niet per se met de diagnose autisme, maar dat is ook niet belangrijk. Het gaat vaak over wat ik wil en wat ik wil bereiken, over de Matthieu met wie ik het blijst ben. De verhalen van anderen zijn vergelijkbaar en dat ervaar ik als een bevrijding.”
Langzaam voelt hij zich mentaal sterker worden. Onlangs voerde hij een gesprek met een automatiseringsbedrijf dat ervaring heeft met mensen met autisme. “Zonder Enik was ik niet zo ver gekomen. Als je geen ademhaalt, ga je dood. Bij Enik leren ze je weer zelf adem te halen.”