Aanpak zorg voor mensen met verward gedrag

De Utrechtse regiogemeenten, partners, ervaringsdeskundigen en cliënten zijn samen in 2016 het project ‘zorg voor mensen met verward gedrag’ gestart. Doel van het project is verward gedrag voorkomen en vroegtijdig signaleren en integrale zorg voor mensen met verward gedrag.

Afspraken

Uitgangspunt in de Utrechtse aanpak is dat de cliënt centraal staat. Gelijkwaardigheid, autonomie, aandacht en betrokkenheid en vertrouwen zijn kernwaarden. Tegelijkertijd zetten we in op een inclusieve en veilige leefomgeving waar mensen zich prettig en veilig voelen.

Uitgangspunten en speerpunten regio Utrecht 

• De ‘verwarde persoon’ bestaat niet. Mensen met verward gedrag hebben vaak een scala aan problemen die we zo vroeg mogelijk moeten signaleren en oppakken. Daarom zet Utrecht in op versterking aan de voorkant met accent op preventie en vroegtijdig signaleren: een inclusieve en veilige wijk is het fundament onder een goed werkende aanpak.
• De huidige aandacht voor ‘verward gedrag’ en de associatie die gelegd wordt met ggz-problematiek kan stigmatiserend zijn. Met het aanbieden van bewustwordingsbijeenkomsten stigmatisering  en cursussen Mental Health First Aid willen we dit tegengaan.
• In de ondersteuning, opvang en zorg voor mensen met verward gedrag staan de leefwereld en ervaringen van de persoon zelf en hun familieleden centraal.
• Dit betekent: herstelgerichte aanpak; in de wijk dicht bij de burger zichtbaar zijn; op maat ondersteuning bieden.
• Daar waar sprake is van mogelijke risico's op overlast of gevaar zet de regio Utrecht in op samenwerking tussen sociaal domein, zorg en veiligheid.

Onderdelen van de integrale aanpak

Een inclusieve en veilige omgeving als fundament

Voorkomen van verward gedrag betekent een samenleving waarin mensen zich prettig en veilig voelen en waar zorg dichtbij georganiseerd is.

Buurt- en sociale wijkteams ondersteunen de buurtbewoners op maat op alle levensgebieden. Met de gebiedsgerichte aanpak ggz  bieden  we snel zorg aan mensen met psychiatrische problematiek.

Destigmatiseren

We organiseren bewustwordingsbijeenkomsten “samen sterk zonder stigma” : voor buurtbewoners en professionals.  Met als doel: bewust maken van stigmatisering, stigma’s aan te pakken en tegen te gaan.

Mental Health First Aid

Een cursus voor buurtbewoners en professionals zoals bijvoorbeeld medewerkers bij woningcorporaties en de politie om verward gedrag zo vroeg mogelijk te herkennen en mensen toe te leiden naar de juiste zorg.

Crisiskaart

Mensen met psychiatrische problemen geven met deze kaart aan wat te doen in crisissituaties.

Melden

We maken een onderscheid tussen meldingen van acute en niet acute situaties van verward gedrag. Niet acute meldingen worden zoveel mogelijk bij de lokale zorgstructuur gedaan (buurt- en sociale wijkteams). Acute meldingen gaan via 112. Voor een directe toegang van acute meldingen bij de crisisdienst van Altrecht is een subsidieaanvraag bij ZonMW.

Beoordelingslocatie bij crisis

De regio Utrecht heeft een 24/7 opengestelde beoordelingslocatie voor mensen in een psychiatrische crisissituatie bij de crisisdienst van Altrecht  > Van hieruit worden mensen naar de juiste zorg toegeleid.

Passend vervoer

Mensen in crisis worden niet meer in een politieauto vervoerd naar de beoordelingslocatie maar door de ggz vervoersdienst. Deze vorm van vervoer is minder stigmatiserend, er is immers geen sprake van een strafbaar feit. In de auto zijn zorgprofessionals aanwezig die geschoold zijn in omgaan met mensen in crisis.

Adempauzeplekken

Soms komt iemand niet in aanmerking voor een tijdelijke opname in een instelling maar is er wel sprake van een urgente situatie en moet die persoon tijdelijk uit huis. In die gevallen bieden we plekken aan om even tot rust te komen. Hiermee wordt verdere escalatie en daarmee een reguliere opname voorkomen.

Medisch noodzakelijke zorg voor onverzekerden

Het stadsteam Herstel zorgt ervoor dat mensen die onverzekerd zijn weer verzekerd worden en biedt ondersteuning en zorg aan.

Samenwerking zorg en veiligheid

Zorgpartijen, politie en gebiedsmanagers veiligheid werken samen bij mensen die overlast of risicogedrag vertonen. Dit gebeurt zoveel mogelijk in de wijk. Wanneer de situatie te complex is, wordt opgeschaald naar het veiligheidshuis waar partners uit het zorgdomein samenwerken met politie en justitie. Samen wordt gekeken naar de meest passend vorm van ondersteuning en/of strafrechtelijke interventies.

Partners

Partners in de aanpak zijn: client- en familievertegenwoordigers, buurtteams, huisartsen (GEZ), Altrecht, Tussenvoorziening, Lister, Kwintes, Leger des Heils, U Centraal, Abrona, Jellinek, woningcorporaties, Politie, Veiligheidshuis, Zilveren Kruis, regiogemeenten en gemeente Utrecht (regierol).

Meer informatie

• Infographic - Ambities (oktober 2016, pdf, 150 kB)
• Uitwerking plan van aanpak (oktober 2016, pdf,178 kB)
• Voortgangsrapportage aanpak personen met verward gedrag (mei 2018, pdf 569 kB)